Sue Gerhardt. Why love matters: How affection shapes a baby’s brain. London: Routledge. (ISBN 1-58391-817-5)

Η συστημική θεραπεύτρια Sue Gerhardt ‘μεταφράζει’ τόσο για τους ειδικούς της ψυχικής υγείας όσο και για το ευρύτερο κοινό συναρπαστικά ευρήματα από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους (νευροεπιστήμες, ψυχολογία, βιοχημεία), που τα τελευταία χρόνια επικοινωνούν και συγκλίνουν προσφέροντας μια νέα, πιο ολοκληρωμένη αντίληψη για την συναισθηματική μας ζωή και την κοινωνική μας συμπεριφορά.

Στο πρώτο μέρος, η συγγραφέας περιγράφει πώς ο “κοινωνικός εγκέφαλος” αρχίζει να διαμορφώνεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και στα πρώτα δυο χρόνια της ζωής. Ο “κοινωνικός εγκέφαλος” μαθαίνει πώς να διαχειρίζεται τα συναισθήματα σε σχέση με τις συμπεριφορές άλλων ανθρώπων. Αναπτύσσει ακόμα το σύστημα αντίδρασής του στο στρες, το ανοσοποιητικό σύστημα και το σύστημα των νευροδιαβιβαστών, όλα δηλαδή εκείνα τα στοιχεία που επηρεάζουν την κατοπινή συναισθηματική του ζωή. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνει η Gerhardt στην περιγραφή της λειτουργίας της κορτιζόλης, και των επιπτώσεων της ποσότητας (υψηλής-χαμηλής) αυτής της ορμόνης του στρες στον οργανισμό μας. Η ασφαλής σχέση με ένα γονιό διατηρεί τα επίπεδα της κορτιζόλης στα επιθυμητά επίπεδα.

Στο δεύτερο μέρος η συγγραφέας εξετάζει διάφορα ευρήματα σε σχέση με την ανάπτυξη συμπτωμάτων όπως η νευρική ανορεξία, οι εξαρτήσεις, η κατάθλιψη, οι διαταραχές προσωπικότητας, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στη σύνδεση των συμπτωμάτων με την ποιότητα του συναισθηματικού δεσμού (συναισθηματική ασφάλεια) παιδιού-γονιού όπως περιγράφεται στη θεωρία του John Bowlby και στα πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα από το χώρο αυτό, σε συνδυασμό με εκείνα των νευροεπιστημών.

Στο τρίτο μέρος η συγγραφέας συνοψίζει τα βασικά της συμπεράσματα και προτείνει τρόπους εφαρμογών της γνώσης που έχουμε σήμερα, μεταξύ άλλων στην ψυχοθεραπεία και στον τρόπο μεγαλώματος ενός παιδιού. Τονίζει τη σημασία της διακοπής του φαύλου κύκλου της αναποτελεσματικής διαχείρισης συναισθημάτων και της διαγενεολογικής μεταβίβασης μοτίβων συμπεριφοράς που ανατρέφουν ανασφαλείς και συχνά κακοποιητικούς ενηλίκους.

Ένα βιβλίο καλογραμμένο με πολλές και χρήσιμες πληροφορίες που συνθέτουν μια ενδιαφέρουσα εικόνα για το πώς διαμορφώνεται συνολικά ένα ανθρώπινο ον. Η γλώσσα είναι απλή για τους αγγλομαθείς, με σποραδικές αναφορές της συγγραφέως στις δικές της προσωπικές σχέσεις.